You are here
Cumhuriyetin ilk yarısı: 1 Mayıs yasaklanıyor!
2 May 2021 - 23:15
1923 yılında “Türkiye İşçileri Bayramı” olarak ilan edilen 1 Mayıs, üzerinden çok geçmeden yasaklandı. 1925’te çıkarılan “Takrir-i Sükun Kanunu”, nam-ı diğer “Sus Kanunu” ile birçok yasağın yanına fiili olarak 1 Mayıs da eklendi. İşgal yıllarında emperyalist efendiler nasıl 1 Mayıs’ı yasakladılarsa, bugünün siyasi iktidarı nasıl ki 1 Mayıs’ta alanları işçilere kapatıyorsa; yeni kurulan rejimin efendileri de benzer bahanelerle her türlü örgütlenmeyi, gösteriyi ve basın-yayın faaliyetini yasaklamıştı. Bundan böyle işçilere alanlar yasaktı, gazete çıkarmak ve broşür dağıtmak yasak… Örgütlenmek yasaktı, grev yapmak yasak, 1 Mayıs yasak…
Cumhuriyet’in ilk işçi örgütlenmesidir Amele Teali Cemiyeti, pek çok sendikanın birleşmesiyle kurulmuştur. Bu cemiyet, 1 Mayıs 1925’te işçilere “1 Mayıs Nedir?” başlıklı bir kitapçık dağıtır. 16 sayfalık kitapçığın son satırları şöyledir: “Amele sekiz saatten fazla çalışmamak, müreffehen yaşatacak bir ücret almak, insan muamelesi görmek ve mukadderatına bizzat hâkim olmak ister. Türkiye amelesi bu isteklerini kendi azmi, kendi bilek kuvvetiyle elde edecektir. İşçiyi sermayenin soygununa karşı müdafaa etmek Cumhuriyetin vazifesidir. 8 Saat İş, 8 saat Uyku, 8 saat İstirahat” Bu şiar sizlere de tanıdık geldi mi? İşçi sınıfının mücadelesinin tarihine baktığımızda işçilerin farklı dillerde aynı istemleri konuştuğunu, aynı amaç uğruna mücadele ettiğini görürüz.
İşçilerin dağıttığı bu kitapçık, yani esasında 1886’da 1 Mayıs’ın doğuşunun şiarı suç unsuru sayılmış ve Amele Teali Cemiyeti’nin yöneticileri tutuklanarak İstiklal Mahkemesi’ne gönderilmiştir, sonra da hapse atılmışlardır. İşçilerin içinde kök salmaya başlayan bu işçi örgütlenmesinin kapısına birkaç yıl içinde kilit de vurulacaktır.
Türkiyeli egemenler 1 Mayıs’ın içini boşaltmak istiyordu. Nihayetinde 1935 yılında 1 Mayıs resmi olarak “Bahar ve Çiçek Bayramı” ilan edildi. Böylece işçi sınıfının mücadele geleneğinin nasıl unutturulmaya çalışıldığının anlaşılması için dönemin gazete kupürlerine bakmak yerinde olacaktır.
2 Mayıs 1934 tarihli Milliyet gazetesinde “1 Mayıs Neşeli Geçti” başlıklı bir haber… İşçilerin taleplerini haykırmak için meydanlarda buluştuğunu yazmıyor. Bu satırlar 1 Mayıs’ın nasıl çarpıtıldığının, toplumsal belleğin nasıl yok edilmeye çalışıldığının belgesidir. İşçilerin nice baskıya göğüs gererek katıldığı geçmiş yıllardaki 1 Mayıslar, bu haberle birlikte kırlarda dolaşılan, çadırlarda süt içilen, baharın gelişinin kutlandığı günler olarak yansıtılıyor. E boşuna dememişler; “medya sahibinin sesidir.” Nasıl ki akrebin fıtratında sokmak var ise sermaye medyasının fıtratında da yalan vardır.
Son Eklenenler
- رسانه های بورژوازی ادعا می کنند که ویروس کرونا هیچ تبعیضی بین ثروتمندان و فقرا نمی گذارد. آنها این ایده را تبلیغ می کنند که همه گیری دارای طبیعت فوق طبقه ای است. برای این منظور ، آنها به عمد برخی از افراد مشهور را به عنوان افراد مبتلا به کوید نوزده...
- ميادين خالی است ، خيابان ها ساکت هستند ... تصويری از متروک شدگی ، بزرگترين شهرهای جهان را تحت الشعاع قرار می دهد! در بسياری از کشورها شاهد اعلام وضعيت اضطراری هستيم. همراه با اعلاميه های "ما با ويروس کرونا در حال جنگ هستيم" آنها اعلام می کنند : "...
- ما عمیقاً از شنیدن خبر غیرمنتظرۀ قتل شاهرخ زمانی، فعال کارگری سوسیالیست در روز ۱۳ سپتامبر در زندان رجایی شهر کرج به دست رژیم ایران متأسف شدیم. در این جا به خانواده و رفقای او تسلیت می گوییم و باری دیگر رژیم اسلامی ایران را که مستقیماً مسئول مرگ او...
- روز ۲۹ ژانویه، هزاران نفر از کارگران فلزکار اعتصاب خود را علیه اتحادیۀ کارفرمایان MESS (اتحادیۀ صنعتگران فلزکار) آغاز نمودند. این اعتصاب را «اتحادیۀ کارگران متحد فلزکار» (Birleşik Metal-İş ) سازماندهی کرد که شاخۀ وابستۀ DİSK (کنفدراسیون اتحادیه های...
- معلمان از طریق کانون صنفی خود جهت کسب بخشی از مطالبات خود و همچنین اعتراض به حقوق پایمال شده دانش آموزان و خانواده ها از طریق حمله خصوصی سازی به آموزش و بهداشت رایگان که کل جامعه بخصوص طبقه کارگر و زحمتکشان را هدف ستم و بهره کشی مضاعف قرار داده است...
- بهنام ابراهیم زاده، فعال کارگری ایرانی و عضو کمیتۀ پیگیری ایجاد تشکل های کارگری و همچنین فعال حقوق کودک، در تاریخ سوم دسامبر اعتصاب غذای خود را آغاز کرد. او به 5 سال زندان محکوم شده و از ژوئن سال 2010 به این سو در حبس بوده است. در تاریخ 3 دسامبر،...
- کارگران، برادران و خواهران! ما کارگرانی هستیم که روز و شب با مشقت کار می کنیم، تمام ثروت ها را ما تولید می کنیم. همه چیز روی دستان خود ما بنا می شود. ما کسانی هستیم که آسمان خراش ها را بالا می بریم، تونل ها را باز می کنیم، و سینۀ معادن زغال را می...
- همانطور که مستحضر هستید اعتصاب کارگران معدن سنگ اهن بافق وارد فاز جدیدی از مبارزه شده است ودر روزهای گذشته کارفرما و حامیان سرمایه در معدن سنگ اهن بافق یک بار دیگر با دسیسه چینی ،پرونده سازی ،تهدید وصادر کردن قرار بازداشت دهها نفر از کارگران معترض...
- ما کارگران و نمایندگان کارگری که هم اکنون به دلیل فعالیت های کارگری و اقدام در جهت ایجاد تشکل های مستقل کارگری توسط جمهوری اسلامی دستگیر و به دنبال اتهامات ساختگی و ضد کارگری زندانی شده ایم می دانیم که حکومت های سرمایه داری در تمامی جهان علیه...
- در پاسخ به فراخوان اتحادیه های کارگری برزیل کارگران مبارز و آگاه اعتصاب کننده در برزیل، اتحادیه¬های کارگری متعهد و مسئول به جنبش کارگری در برزیل سندیکاهای رشته های آموزش، بهداشت، زمین¬های کشاورزی و خانه
- روز سیزدهم ماه مه، نظام استثمار و بهره کشی سرمایه داری، جان قریب به 300 کارگر معدن زغال سنگ را گرفت و نام آن را «حادثۀ» سوما، شهری در غرب ترکیه، گذاشت. امروز هنوز تعداد نامعلومی از کارگران در زیر آوار به دام افتاده اند. این کشتار، بزرگترین «حادثۀ...
- کارگران و مردم آزادیخواه ترکیه، وقتی خبر کشته شدن معدنچیان سوما در استان مانیسا را بر اثر انفجار معدن سوما در تاریخ 13/5/2014 شنیدیم با دل و جان منقلب شده، گریستیم ، یکبار دیگر سرمایه داران جان صدها کارگر ( تا کنون 300 نفر) را گرفتند.
- در تاریخ ۲۸ فروردین ۱۳۹۳ زندانیان سیاسی و کارگری بند ۳۵۰ اوین به طور ددمنشانهای مورد ضرب و شتم قرار گرفتند. غلامحسین اسماعیلی رئیس سازمان زندانها یکی از جنایتکاران اصلی نیز اراجیفی در جهت تکذیب ضرب و شتم زندانیان که به هیچ عنوان پنهان کردنی نیست...