«اتحادیه هراسی» و ممنوعیت های اعتصاب، قادر به توقف کارگران نیستند!

نظام سرمایه داری که برای تداوم حیات خود به استثمار کارگران وابسته است، در بحران به سر می برد. شناخته شده ترین بانک ها و هولدینگ های غول پیکر جهان در حال ورشکستگی هستند، کسری بودجۀ عمومی در بسیاری از کشورها، مانند یونان، رو به گسترش است. بحران اقتصادی، با بحران سیاسی همراه است. اکنون دیگر کارفرمایان و دولت ها، به عنوان سخنگویان نظام، هم چون گذشته قادر به فرمانروایی بر کارگران نیستند، چرا که کارگران از پرداخت هزینه های بحران امتناع می کنند. کارگران صدای خود را با اعتصاب ها و گردهمایی های توده ای به گوش دیگران می رسانند. در همان حال که امواج بحران، زمین را به لرزه درآورده است، کارفرمایان ترکیه در مورد نرخ های رشد رجز-خوانی می کنند. دولت حزب عدالت و توسعه (AKP) می گوید که "ما کشوری بزرگ، بازیگری بزرگ در عرصۀ سیاست جهانی هستیم و به مخمصۀ یونان دچار نخواهیم شد".

این درست است که ترکیه، در میان کشورهایی جای دارد که کم¬ترین تأثیر را از بحران گرفته اند و در حال حاضر اقتصاد این کشور در حال رشد است. اما این به آن معناست که سود کارفرمایان و رؤسا رو به افزایش بوده است.

اما دولت AKP و کارفرمایان به ما نمی گویند که این موفقیت به چه بهایی به دست آمده است. کارگرانی که روز و شب به سختی کار می کنند، تولید می کنند و سرمایۀ کارفرمایان را افزایش می دهند، از فقر رنج می برند. آن ها کم¬ترین سهمی از رشد اقتصاد ندارند. به عنوان مثال، با افزایش دستمزدی که در سطح حداقل دستمزد در ماه ژوئیه تثبیت شده است، ما اکنون می توانیم بابت هر وعدۀ غذایی، 60 پنی بیش¬تر خرج کنیم!

از طرف دیگر، به دلیل اضافه کاری که عملاً اجباری می شود، روزکار نیز در عمل کم¬تر از 12 ساعت نشده است. کارگران دیگری تفاوتی با ماشین¬آلات ندارند.

آهنگ کار با استفاده از روش های مختلف به طور مداوم شدت و افزایش پیدا می کند. توقف، استراحت، تنفس، همگی برای کارگران ممنوع شده است. زندگی اجتماعی دیگر برای آن ها وجود ندارد. آن ها حتی نمی توانند از مرخصی سالانۀ خود بهره مند شوند. در حالی که کارگران در گرمای 40 درجۀ تابستان عرق می ریزند، کارفرمایان و خانواده های آن ها از تعطیلات خود لذت می برند.

سوانح کار، مرگ و صدمات کاری هم¬چنان ادامه دارند. تمامی این شرایط قدرت کارگران را تحلیل می برد و در کوتاه مدت آن ها را تقریباً به سوی مرگ می کشاند.

اما کارفرمایان و دولت به این موارد هم راضی نمی شوند. آن ها قصد دارند که حق سنوات خدمت را هم از کارگران به سرقت ببرند و نظام پیمان¬کاری را گسترش دهند. یعنی خواست آن ها اینست که هزینۀ کار را پایین تر بیاورند و سود کارفرمایان را تا حد امکان افزایش بدهند. اکنون روشن است که چگونه سرمایۀ اقتصاد و کارفرمایان رشد می کند!

اما کارگران در بسیاری از محیط های کار، صدای اعتراض خود را علیه این شرایط بردگی بلند کرده اند. کارگرانی که علیه حقوق پایین، ساعات کاری زیاد، و شرایط کاری بی¬ثبات شورش می کنند، شروع به متشکل شدن کرده اند. کارگران منفرد، قدرتی علیه کارفرمایان ندارند.

اتحادیه هایی که برای کسب حقوق بیش¬تر اقتصادی، اجتماعی و دموکراتیک کارگران شکل گرفتند، به متحد کردن کارگران به عنوان نیرویی در مقابل کارفرمایان خدمت می کنند. به همین دلیل است که اتحادیه هایی که قدرت سازمان-یافتۀ کارگران را منعکس می کنند، بسیار حائز اهمیت هستند.

کارفرمایان تلاش می کنند که برای جلوگیری از متحد شد کارگران، آن ها را با هر ابزار ممکن از اتحادیه ها دور نگاه دارند. با استفاده از نظام مقاطعه کاری، کارگران شاغل در یک محل کار، روی کاغذ بین ده ها شرکت تقسیم می گردند و مجبور می شوند که به جای قراردادهای معین بلندمدت، قراردادهای کوتاه مدت را امضا کنند، و به همین خاطر متشکل شدن آن ها در قالب اتحادیه ها به مراتب دشوارتر می شود.

به علاوه، روش های بسیار دیگری هم وجود دارد که از طرف کارفرمایان برای تفکیک و تقسیم کارگران مورد استفاده قرار می گیرد.

کارفرمایان و کارگزاران سیاسی آن ها در تلاش اند که کارگران را در مقابل یک¬دیگر قرار دهند، با تفکیک آن ها به کارگران یقه سفید و یقه آبی، ترک و کرد، شیعه و سنتی، آن ها سازمان¬نیافته و بی¬قدرت نگاه دارند.

اما همۀ این اقدامات فقط تا حدّ معینی جواب می دهد. از یک جا به بعد، این روش ها و اقدامات دیگر ناکارایی خود در جلوگیری از درخواست حقوق و متشکل شدن از طرف کارگران عملاً به اثبات می رساند.

در چنین موردی، کارفرمایان بلافاصله اقدام به اخراج کارگران می کنند. تهدید کارگران به اخراج و گرسنگی، به نشانۀ تنبیه کارگران صورت می گیرد.

رویکرد این کارفرمایان را می توانیم این گونه در یک عبارت خلاصه کنیم: حرص و ولع، و خصومت!

تشکل، طبق قانون اساسی حق کارگران است. اما تا زمانی که این کارگران، متحد نباشند، تمامی حقوق قانونی فقط بر روی کاغذ باقی خواهد ماند.

در حقیقت کارفرمایان از سازمان¬یابی کارگران متنفر هستند؛ شدیداً از قدرت سازمان¬یافتۀ کارگران در هراس¬اند. از کارگرانی که پس از اخراج خود چاپلوسانه به خانه های خود بازنمی گردند و در عوض مقاومت می کنند، اکراه دارند. بنابراین هر تلاشی می کنند که مبارزه را بشکنند. پلیس کارگران را توقیف می کند، مورد آزار قرار می دهد و تلاش می کند که آنان را از حوزۀ مقاومت دور کند.

چرا که پیروزی کارگران سازمانده، به آن معنی است که سایر کارگران هم به سوی سازماندهی ومخالفت با دستمزدهای پایین، ساعات کاری بالا و شرایط غیرقابل تحمل کاری، حرکت خواهند کرد.

کارفرمایان نمی خواهند که هیچ گونه مانعی در پیش روی آن ها قرار بگیرد. آن چه آن ها می خواهند اینست که کارگران را همان گونه که مایلند، به کار کردن وادارند و بدون هرگونه مرز و حدّی استثمارشان کنند.

ممنوعیت اعتصاب که در روزهای اخیر اِعمال شد، بخشاً به همین دلیل است. اما کارفرمایان هر کاری هم که انجام دهند، قادر نخواهند بود که مانع متحد شدن کارگران شوند. پیامدهای بحران اقتصادی، خود را در ترکیه نیز ملموس تر خواهد کرد و سپس کارگرانی که تاکنون به اندازۀ کافی رنج و مصیبت را تحمل کرده اند، این بار صدای اعتراض خود را قوی تر بالا خواهند برد.

به همین دلیل، کارفرمایان خود را برای روزهای پیش رو آماده می کنند. از آن جا که آن ها نمی توانند مانع متحد شدن کارگران شوند، به دنبال ممنوعیت اعتصاب می روند. دولت AKP که برای کمک به کارفرمایان و رؤسا اداره می شود، خودسرانه اعتصاب در بخش صنایع هواپیمایی غیرنظامی را ممنوع کرد؛ و اکنون می خواهد که اعتصاب را در بازار سهام هم ممنوع کند. به علاوه آن ها به دنبال آن هستند که با پیش¬نویش یک مصوبۀ جدید در مورد اتحادیه های کارگری و روال چانه زنی دسته¬جمعی، حوزۀ ممنوعیت اعتصاب را به برخی دیگر از صنایع گسترش و بسط بدهند. بنابراین آن ها به دنبال این هستند که کمر کارگران را در مقابل اجحافات خود خم کنند و نگذارند که کارگران از حق اعتصاب، یعنی به کار بردن قدرتی که از تولید آن ها سرچشمه می گیرد، استفاده نمایند، حتی اگر آن ها متشکل نباشند.

اما این خواسته برای کارفرمایان هم مشکل ساز خواهد بود؛ کارگرانی که واقعاً سازمان¬یافته می شوند، این ممنوعیت اعتصاب را درهم خواهند شکست.

برای سازمان دادن کارگران و مخالفت با کارفرمایان به نحوی نیرومند، وظایف عظیمی وجود دارد که از سوی اتحادیه ها باید به انجام برسد. آن ها می توانند با وارد شدن به سازمانی¬یابی گسترده، با برنامه و هم¬زمان، موقعیت را تغییر دهند؛ از مبارزات کارگران دفاع نمایند و مبارزه را رو به جلو پیش ببرند. از این پس کارفرمایان و دولت نمی توانند با چنین جسارتی برخورد کنند.

کارگران در سراسر جهان علیه بی عدالتی ها و استثمار می جنگند. صدای کارگران علیه سرمایه داری و استثمار نیرومندتر می شود. کارگران ترکیه پس از برادران و خواهران طبقاتی خود در یونان، امریکا، اسپانیا، هند و بنگلادش، به راهپیمایی خواهند پرداخت و کارفرمایان هرگز قادر به متوقف ساختن این راهپیمایی نخواهند بود.

ترجمه: فعالین شبکۀ همبستگی کارگران ایران (IWSN)